Psicólogo en Santiago de Compostela – Rodrigo Conde Miguélez | Terapia y Orientación Psicológica

Era un día de chuvia miúda, desas que mollan sen que o penses. Clara chegou ao consultorio coa gabardina empapada e unha bolsa de plástico no colo. Non traía pan nin leite, nin recados, aínda que iso parecía. Sentou, pousou a bolsa no chan e quedou calada un intre, coma quen non sabe se abrir a boca ou deixar que fale o silencio.

O ruído da chuvia contra o cristal acompañaba a espera. Clara tiña os dedos entrelazados, como quen se suxeita a si mesma para non caer. Ao fin, falou:

—Eu sei que el me fai dano… pero non podo soltalo.

A frase caeu no cuarto coma unha pinga grosa no balde: repetida, en ondas espansivas, pero sempre sorprendente e hipnotizante. Non había berro, nin dramatismo. Era unha constatación dita en voz baixa, coma cando se confesa que un perdeu as chaves ou esqueceu pagar a luz. Mais tiña o peso do tráxico.

Dende fóra, todo parece sinxelo. As amigas de Clara, reunidas arredor dunha mesa de café, falaban coma nun manual de TikTok: “Déixao, muller, iso son red flags«…»se che fai iso aí non é…» Facían como coro, pero un coro plano, sen misterio, concordante. Participaban dunha especie de senso común. Porén non era o coro grego que presentía o destino e facía estremecer co seu canto. Era un coro de rutina, de cabezas que asinten sobre unha mesa de formica, dispostas como cariátides baixo o peso dunha razón secular que non ten contrapunto (e o sol, sempre produce sombra ao chocar cos obxectos). Coma quen aproba un balance de contas, suministrando os afectos coma se foran materiais sólidos: dor maior ca pracer, conclusión: ruptura.

Non intuían nada. E, con todo, no corazón de Clara seguía latexando o nó invisible.

Hai relacións que son coma pozos dobres: ofrecen auga e veleno ao mesmo tempo. Un bico que queima e logo conxela. Un xesto que acolle e empurra. Clara bebía del sabendo que lle doía, pero coa esperanza de que o seguinte grolo fose limpo. O que doe é tamén o que promete curar.

Non era só el: era a escena que representaban xuntos. Ela necesitaba salvar, el prestábase a ser salvado. El pedía admiración, ela ofrecíalla a costa de romperse. El rexeitaba, ela confirmaba que non valía. Como dous actores que non poden saír do escenario, repetían a mesma escena. Esa era a colusión: dous espellos que se enfrontan e multiplican a ferida ata o infinito.

Vivimos rodeados de manuais do amor. Abundan os expertos en relacións que falan sen vértixe nin dúbida, dende as redes sociais ata as mesas de café. O universo aparece perfectamente ordenado, como o de Laplace: dez sinais para cortar, cinco probas de toxicidade, tres pasos para curar a dependencia. Son as novas táboas da lei. Mais como toda norma —e todo tabú—, falan menos da orde que impoñen e máis do desexo que buscan conter. Existen porque hai algo que domesticar. Como se, cada vez que se fala diso, o que realmente emerxe é o que falta: o elefante na habitación.

E así, o universo que se nos presenta como perfecto está, en realidade, cheo de fisuras. Como nos debuxos de Laplace, defrontámonos con dúas imaxes case idénticas e buscamos, unha por unha, as diferenzas. Os erros agochados na aparente simetría. A pregunta que eu me fago é se en realidade aturamos os afectos: discurso de «abraza a túa ferida» en realidade quere dicil, sal pronto dela.

Así como o coitelo de Lorca aparece ao principio de Bodas de sangue na voz de Margarita Xirgu que fai de nai telúrica, brillante antes da ferida, nunha admonición que parece que desexa o oposto; tamén estas listas circulan unha e outra vez porque sabemos que o contrario segue vivo: a corrente romántica, o soño de que se doe é porque importa.

Clara non vivía cun só home. Vivía con varios que habitaban no mesmo corpo: o amante tenro, o acusador cruel, o que prometía cambiar, o que desaparecía. Era como habitar unha casa con portas que se abrían a cuartos distintos. Nunca sabía cal se ía abrir.

E así chegaba a estraña experiencia de dialogar con voces contraditorias dentro do mesmo rostro. Un día, o cuarto cheiraba a caricias; ao seguinte, a desprezo. E con todo, era a mesma casa, o mesmo fogar, o único que coñecía.

As amigas non podían entender isto. Para elas, todo era ruído, desorde. Pero como saben os poetas “O amor sempre leva consigo o espectro da perda» di Louise Glück. A arte non resolve, mostra. E ao mostrar, deixa que cada un se recoñeza. Non é didactismo, non é consello. Permite unha elaboración propia, meterse nas fendas ás veces a través de identificacións primarias: ten a mesma idade, é loira, chámase coma min.

O mito tamén o conta. Ariadna dálle a Teseo o fío que o salva do labirinto, pero queda presa do seu propio fío. Cando el a abandona, ela segue mirando o mar.

Clara ergueuse, colleu a bolsa e marchou á chuvia. Non rompeu con el esa tarde. Pero algo cambiara: xa non levaba o nó agochado, senón na man. O amor non se solta cun consello. Soltámolo pouco a pouco, coma quen abre con dor e paciencia unha man crispada.